Ấm Tử Sa Mễ Phỉ Biều

Tác phẩm: Mễ Phỉ Biều 米菲瓢 - Nghệ nhân: Tang Lệ

Chất đất: Hắc Nê - Dung tích: 140cc

Khắc hoạ: Lục Vĩ Đào

Ấm Thạch Biều vốn là dáng ấm kinh điển trong hệ hình khí cụ truyền thống của tử sa, nổi bật với kết cấu cân đối, giản dị mà hàm súc. Tác phẩm này kế thừa tinh thần truyền thống nhưng không bó buộc trong khuôn thức cũ, mượn cổ để phát huy ý mới sáng tạo mà vẫn giữ kỷ cương và chuẩn mực.

Miệng vòi dạng thẳng, hơi loe tròn kết cấu tối giản mà toát lên sức mạnh nội tại. Kỹ thuật nối ngầm giữa vòi và thân được xử lý khéo léo, liền mạch tự nhiên, dòng nước khi rót tập trung, mạnh mẽ và dứt khoát vừa đảm bảo công năng, vừa thể hiện trình độ chế tác.

Tay cầm phá cách khỏi kiểu tam giác truyền thống, thay vào đó là dáng tròn đầy, mềm mại đáng yêu, tăng thêm cảm giác thân thiện và thoải mái khi cầm nắm. Độ tròn trịa và sự mộc mạc ấy phối hợp nhịp nhàng với hình khối tổng thể của thân ấm, tạo nên sự hài hòa giữa công năng và mỹ cảm.

Núm nắp kiểu cầu nối (dạng cầu tay cầm) được tạo hình chuẩn mực, dễ thao tác, mang lại cảm giác tinh tế và gần gũi. Nắp ép phẳng, đường nét gọn ghẽ, thể hiện rõ nét phong thái thanh thoát và tự nhiên. Những đường cong mềm mại, uyển chuyển toát lên vẻ thanh lịch giản dị và tao nhã. Ba chân ấm, tựa như những cây nấm nhỏ, đứng thẳng như kiềng ba chân, tạo cảm giác nhẹ nhàng và vững chắc.

Ấm trà này có phần trên nhỏ, phần dưới lớn, trọng tâm thấp, tạo nên hình dáng đơn giản, chắc chắn và hài hòa. Mặt trong thân ấm lưu lại "vân chiếu” một loại hoa văn trang trí cổ xưa vốn thường xuất hiện trên đồ gốm thời tiền Tần. "Vân chiếu" vượt qua không gian lịch sử, được khéo léo đưa vào trong nghệ thuật chế tác tử sa, trở thành điểm nhấn tinh tế vừa mang tính thủ công, vừa giàu giá trị biểu tượng. Miệng ấm tròn đều, ấm nung hoàn chỉnh chỉ trong một lần, thể hiện độ chính xác và sự thành thục trong kỹ pháp. Một dấu triện nhỏ nơi thân, như lời xác tín lặng lẽ mà tự tin của người nghệ nhân - khi tâm đã rõ, hình tự thành.

Một bên thân khắc: “Đắc Đại Tự Tại” bút pháp hùng hậu, nét chữ dày dặn, mạnh mẽ, mang theo ý vị thâm sâu và tinh thần siêu nhiên vượt thoát. Mặt còn lại khắc họa hình tượng La Hán Tự Tại, vai vác gậy trúc, thần thái ung dung, phóng khoáng mà không buông tuồng. Nếp áo được khắc tỉ mỉ, rõ nét từng đường gấp, tạo cảm giác sống động, toát lên khí chất nhẹ nhàng tự nhiên. Toàn thể tác phẩm mang phong vị thanh tĩnh không vướng bụi trần, kết hợp giữa vẻ tự do và trang nghiêm, trầm lắng mà đầy sức hút

Trên thân ấm đề thư:

“Thức đắc thử trung tư vị, mịch lai vô thượng thanh lương” - hiểu được vị trong lòng chén, sẽ tìm thấy sự mát lành tối thượng. Ẩn trong đó là nhã thú của việc thưởng trà: không chỉ là uống, mà là cảm, là ngộ. Từ đó, trà – ấm – người giao hòa làm một, phản chiếu lẫn nhau, mỗi thứ đều trở thành thước đo của cái đẹp và tâm cảnh.

Tác phẩm sử dụng chất đất Hắc Liệu Tử Nê 黑料紫泥 dòng nguyên liệu từng được xuất khẩu sang Nhật Bản trong thập niên 1990.

Trải qua gần 40 năm ẩn dưỡng, chất đất tích tụ nội lực sâu dày, mang trong mình lớp trầm tích thời gian. Màu sắc phát ra thuần chính, gặp nước liền bóng ướt, thể hiện độ dầu cao và độ nung của đất. Cảm giác khi chạm vào mịn màng, thị giác và xúc giác đều được vuốt ve trong sự ấm áp thuần khiết. Một loại chất liệu hiếm hoi vừa đủ tinh tế để ngắm, lại đủ thuần chất để dùng, càng thưởng ngoạn càng thấy vị hậu sâu xa, thấm dần theo năm tháng.

Nghệ nhân: Tang Lệ

Sinh năm 1983 tại Chiết Giang, tốt nghiệp Học viện Nghệ thuật Nam Kinh. Vì lý do gia đình, chị chuyển đến Nghi Hưng sinh sống và nhờ một cơ duyên đặc biệt chị đã bén duyên với nghề làm tử sa.

Từ năm 2008, chị bắt đầu theo học nghệ nhân Hồng Hạnh Châu( đệ tử đầu tiên của Đường Bân Kiệt), chuyên tâm rèn luyện kỹ pháp chế tác ấm tử sa truyền thống. Nhờ nền tảng mỹ thuật vững vàng cùng phẩm chất cần mẫn, kiên trì, chị nhanh chóng định hình phong cách sáng tác riêng biệt. Tác phẩm của chị mang đậm dấu ấn cá nhân, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và cảm quan nghệ thuật hiện đại, tạo nên nét duyên dáng và nội hàm tinh tế trong từng dáng ấm.